Πληροφορίες για τον τουρισμό και πολιτισμό του δήμου Τρικκαίων

ΜΟΥΣΕΙΑ ΚΑΙ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΕΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΗΜΟΥ ΤΡΙΚΚΑΙΩΝ-ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΜΑΡΚΕΛΛΟΥ

Γαριβάλδη 6, Τηλ. Επικοινωνίας: 24313-53570

Στεγάζεται στο ιστορικό διατηρητέο κτίριο στην οδό Γαριβάλδη 6. Περιλαμβάνει συλλογή έργων ζωγραφικής του Θεόδωρου Μάρκελλου (1925,-). Δημιουργήθηκε το 1998 με πίνακες που δώρισε ο ίδιος ο καλλιτέχνης στον Πολιτιστικό Οργανισμό του Δήμου Τρικκαίων. Ο Θ. Μάρκελλος σπούδασε στη σχολή καλών τεχνών κοντά στους Α. Γεωργιάδη και Γ. Κεφαληνό. Συνέχισε τις σπουδές του στη Μαδρίτη και στο Παρίσι. Πραγματοποίησε αρκετές εκθέσεις ατομικές και ομαδικές και έλαβε πολλές διακρίσεις (Ρωσία- Ιταλία).

Η θεματολογία των έργων κινείται κυρίως στην τοπογραφία του ελλαδικού χώρου με θέματα τόσο από την ύπαιθρο, όσο και από τις αστικές διαμορφώσεις. Η συλλογή περιλαμβάνει επίσης προσωπογραφίες και αποδόσεις νεκρής φύσης. Καλλιτεχνικά εκφράζει κυρίως τον Σεζανικό εξπρεσιονισμό με μοναδική εκφραστική δύναμη χωρίς να λείπουν και οι παραπέρα συζητήσεις.

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ
Στεγάζεται στο ιστορικό κτίριο της Δωροθέας Σχολής, Στρατηγού Σαράφη 42, Τηλ. Επικοινωνίας: 24310-74435, 24313-53570. Περιλαμβάνει τις εξής συλλογές:

Συλλογή Μενέλαου Καταφυγιώτη
Ο Μενέλαος Καταφυγιώτης (1926-1997), καταγόταν από τα Τρίκαλα. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών κοντά στους Α. Γεωργιάδη, Γ. Μόραλη και στο γλύπτη Μ. Τόμπρο. Συνέχισε την καλλιτεχνική του δραστηριότητα στην Αμερική, όπου και διακρίθηκε. Κινείται στην περιοχή του εξπρεσιονισμού, με τάσεις σουρεαλιστικές. Το έργο του διακρίνεται για την χρωματική ενότητα και τους συμβολικούς υπαινιγμούς. Τα έργα του τα οποία δώρισε στον Δήμο Τρικκαίων το 1994 (δεκατέσσερα έργα ζωγραφικής και δύο γλυπτά) αποτελούν διαχρονικό σημείο αναφοράς μιας πολύτιμης πολιτιστικής παρουσίας στην πόλη μας και χαρακτηρίζονται από έναν εκρηκτικό συνδυασμό εξπρεσιονιστικών και σουρεαλιστικών τάσεων καθώς και συμβολικών υπαινιγμών, αποτελούν δε πόλο διδαχής και προβληματισμού για όλους μας.

Συλλογή Δημήτρη Γιολδάση
Ο Δημήτρης Γιολδάσης (1897-1993) καταγόταν από το Μορφοβούνι Καρδίτσας. Φοίτησε στη Σχολή καλών Τεχνών δίπλα στους Σ. Γερανιώτη, Σ. Βικάτο, Γ.Ιακωβάκη. Αρχικά στράφηκε στην προσωπογραφία, σταδιακά όμως η θεματική του προσανατολίστηκε στο θεσσαλικό κάμπο και στις δραστηριότητες των ανθρώπων του. Τα έργα του Γιολδάση είναι δωρεά του ζωγράφου μέσω της κόρης του Στέλλας Γιολδάση προς τον Πολιτιστικό Οργανισμό του Δήμου Τρικκαίων.

Συλλογή Νίκου Αλεξίου
Η συλλογή περιλαμβάνει αντιπροσωπευτικά έργα του καταξιωμένου αυτού ρομαντικού καλλιτέχνη τα οποία δώρισε ο ίδιος.

Συλλογή έργων διαφόρων ζωγράφων
Αποτελείται από αντιπροσωπευτικά έργα μιας πλειάδας ζωγράφων καταγόμενων και μη από τα Τρίκαλα οι οποίοι κατά καιρούς έχουν πραγματοποιήσει εκθέσεις στην πόλη.

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΡΙΚΑΛΩΝ

Γαριβάλδη 6, Τηλ. Επικοινωνίας: 24313-53570.

Το Δημοτικό Λαογραφικό Μουσείο Τρικάλων εγκαινιάστηκε τον Μάρτιο του 1992. Στεγάζεται στο ιστορικό διατηρητέο κτίριο στην οδό Γαριβάλδη το οποίο αποτελεί έξοχο δείγμα της τοπικής αρχιτεκτονικής. Στόχοι του Δ.Λ.Μ.Τ. είναι η συγκέντρωση, διατήρηση, μελέτη και προβολή του λαϊκού πολιτισμού και της πλούσιας παράδοσης της περιοχής Τρικάλων. Ταυτόχρονα επιτελεί και έναν κοινωνικό ρόλο με την διοργάνωση διαφόρων εκδηλώσεων (διαλέξεις, περιοδικές εκθέσεις, ημερίδες, συναυλίες) ιδιαίτερα δε εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων για παιδιά, με στόχο να φέρει πιο κοντά στην παράδοση το κοινό και ιδιαίτερα τους νέους. Στο έργο του Μουσείου ουσιαστική είναι η συνδρομή και η εθελοντική προσφορά του Συλλόγου Φίλων Λαογραφικού Μουσείου Τρικάλων. Η μουσειακή συλλογή προέρχεται κυρίως από δωρεές συμπολιτών μας και εκτείνεται χρονικά από τα τέλη του 18ου αιώνα έως τα μέσα του 20ου. Περιλαμβάνει αντιπροσωπευτικά δείγματα του τοπικού λαϊκού πολιτισμού και διαρθρώνεται στις εξής ενότητες: Αντικείμενα, εργαλεία, εξαρτήματα του αγροτοποιμενικού βίου. Αντικείμενα και εργαλεία οικιακής χρήσης. Εργαλεία και εξαρτήματα των συντεχνιών των παραδοσιακών επαγγελματιών και τεχνιτών. Υφαντά και κεντήματα, κυρίως για χρηστικούς λόγους. Παραδοσιακές ενδυμασίες. Συλλογή πρωτότυπων παλαιών φωτογραφιών της πόλης και της περιοχής των Τρικάλων από το 1880 ως τα μέσα του 20ου αι. Έγγραφα, έντυπα, γκραβούρες και άλλα ντοκουμέντα.

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

Καστρακίδειο οίκημα, Καποδιστρίου 13. ΤΗΛ.24313-53570

Η πρώτη συλλογή του αποτέλεσε πόνημα της πολύχρονης συλλεκτικής προσπάθειας του αείμνηστου Βασίλειου Πελίγκου, Καθηγητή Φυσικής Αγωγής. Στη συνέχεια εντάχθηκαν πρωτογενή αρχεία, όπως του ιστορικού Γυμναστικού Συλλόγου Τρικάλων και του Καθηγητή Ιατρικής Σπυρίδωνα Μπονώτη, προσωπικά αντικείμενα επιφανών παλιών και νέων αθλητών, όπως του Αβράμη Δημήτρη, του Βάσκου Στέλιου, του Γεωργαλή Δημήτρη, του Γιώρα Βάϊου, του Ιακωβάκη Περικλή, του Κοντονάσιου Ιωάννη, του Κουτσιούμπα Γεώργιου και Ξενοφών, του Λυγάτσικα Γεώργιου, της Μιχολίτση Παρασκευής, του Παταβούκα Κώστα, της Πράππα Ιωάννας, του Ρεντζιά Ευθύμιου, του Σαμολαδά Γ., του Σιδέρη Βασιλείου, του Σούλα Δημήτρη, του Σούλιου Νίκου, του Στέφου Αλέξανδρου, του Τσιάνου Γεώργιου – Ιωάννη, του Τσιαντούλα Ιωάννη κ.α., συλλόγων της πόλης, όπως της ΑΕΤ «Κρόνος», του ΑΚΟΤ, του Α.Μ. «Ίκαροι», τoυ Α.Ο. «Ερμής», του Α.Ο.Τρίκαλα, του ΑΣΕΤ, του Α.Σ. Τρικάλων , της Α.Σ. «Τρίκκη», του ΓΑΣ «Ζεύς», του ΓΑΣ «ΦΙΚΟΣ», της ΜΟΛΕΤ, του ΠΑΣ «Τρίκκη», του Σύλλογος «Αθλητισμός για Όλους», του Σ.Ε.Α.Γ. Τρικάλων, του Σ.Ο.Χ.Τ., του Σ.Π.ΟΡ.Τ, του Σύνδεσμου παλαίμαχων ποδοσφαιριστών κ.α.,.

Στο ισόγειο παρουσιάζονται οι ενότητες: «Πρωτεργάτες του αθλητισμού των Τρικάλων», «Παλιοί και νέοι τρικαλινοί αθλητές, «Ορειβασία – Χιονοδρομία». Στον α΄ όροφο παρουσιάζονται οι ενότητες: «Ολυμπιακοί και Παραολυμπιακοί Αγώνες», «Παγκόσμιος αθλητισμός – Έλληνες και Ξένοι πρωταθλητές», «Αίθουσα Τροπαίων του Γυμναστικού Συλλόγου Τρικάλων», «Αίθουσα Πελίγκου», «Αίθουσα Μπονώτη», «Αίθουσα Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού» . Σκοπός του μουσείου είναι η διάσωση, η προστασία και η προβολή των ιστορικών τεκμηρίων της αθλητικής κληρονομιάς των Τρικάλων και εν γένει της ανάδειξης της πολιτιστικής και επιστημονικής αξίας του αθλητισμού. Το μουσείο επιδιώκει την επίτευξη των στόχων του μέσα από τον εμπλουτισμό των συλλογών και των αρχείων του, την επιμελημένη διαφύλαξή τους, τη διεθνώς προτυποποιημένη τεκμηρίωσή τους, την εκπόνηση εργαλείων έρευνας, την ποικίλη παραγωγή δράσεων κ.α., όπως οφείλει να πράττει ένα σύγχρονο μουσείο στην υπηρεσία της κοινωνίας.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΔΗΜΗΤΡΗ & ΛΕΓΚΩΣ ΚΑΤΣΙΚΟΓΙΑΝΝΗ

Το Μουσείο Δημήτρη και Λέγκως Κατσικογιάννη ιδρύθηκε το 1994 από το Δήμο Τρικκαίων. Στεγάζεται στο ειδικά διαμορφωμένο κτίριο επί της οδού Τρικάλων – Πύλης (πρώην ψυγεία ΑΓΡΕΞ). Τηλ.: 24310 76613. Η συλλογή αριθμεί 1236 έργα ζωγραφικής και 114 γλυπτά, καθώς και σχέδια πρώτης έμπνευσης. Αποτελούν δωρεά των κληρονόμων του έργου του Δ. Κατσικογιάννη οι οποίοι με αυτό τον τρόπο ικανοποίησαν μια διακαή επιθυμία του καλλιτέχνη. Το έργο του Κατσικογιάννη πάντα επίκαιρο, παρουσιάζει ολόκληρη την πολεμική, ειρηνική και επαναστατική ζωή των Λαών που αγωνίζονται για τα ανθρώπινα ιδανικά της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Ο Κατσικογιάννης αντλεί τα θέματά από τα προσωπικά του βιώματα και εκφράζεται με ένταση για την κοινωνική τραγικότητα της εποχής του. Το έργο του, σημαντική παρακαταθήκη στην πόλη μας, αποτελεί μοναδικό μνημείο μεταπολεμικής καλλιτεχνικής έκφρασης, τόσο στον Ελλαδικό, όσο και στον Βαλκανικό χώρο.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ ΤΡΙΚΚΗΣ ΚΑΙ ΣΤΑΓΩΝ

Το μουσείο στεγάζεται στο Μητροπολιτικό Μέγαρο και αποτελείται από τις αίθουσες: Εκκλησιαστικό Μουσείο, Λαϊκό Μουσείο, Βιβλιοθήκη, Αίθουσα Διαλέξεων. Το Εκκλησιαστικό Μουσείο φιλοξενεί ιερές εικόνες, λειτουργικά σκεύη, ιερά άμφια, μανουάλια καντήλια, τέμπλα, ευαγγέλια. Τα εκθέματα είναι δωρεές αρχιερέων, Μητροπολιτών Τρίκκης και Σταγών ή συγγενών τους και δωρεές ιερών ναών της Μητρόπολης. Το Λαϊκό Μουσείο εκθέτει αντικείμενα του 19ου και του 20ου αιώνα. Η συλλογή φιλοξενεί αντικείμενα λαϊκής τέχνης, οικιακά σκεύη, υφαντά, κεντήματα, κοσμήματα, παραδοσιακές ενδυμασίες, έπιπλα, φωτογραφίες.

Όλα τα εκθέματα προέρχονται από δωρεές, κυρίως της Μερόπης Λιόλιου. Η Βιβλιοθήκη διαιρείται σε δύο αίθουσες: τον κυρίως χώρο της Βιβλιοθήκης και το αναγνωστήριο.

Η συλλογή αποτελείται από βιβλία όλων των κλάδων: παλαιότυπα, περγαμηνές, αρχικές εκδόσεις κώδικες, ευαγγέλια, λειτουργικά, λεξικά ιστορικά. Η συλλογή αριθμεί σήμερα 19.000 βιβλία.

Τηλ. 24310 27282, 24310 27365

ΜΕΓΑΛΑ ΚΑΛΥΒΙΑ

ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΚΑΛΥΒΙΩΝ

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Στεγάζεται σε ένα ιστορικό διατηρητέο κτίριο του 19ου αι. Η συλλογή του μουσείου περιλαμβάνει αντικείμενα, εργαλεία και εκθέματα από όλους τους τομείς του λαϊκού πολιτισμού της κοινότητας των Μεγάλων Καλυβίων. Αγροτικές και κτηνοτροφικές εργασίες, οικιακός εξοπλισμός. Παραδοσιακές ενδυμασίες ανδρικές και γυναικείες εξαίρετα δείγματα της Καραγκούνικης Μεγαλοκαλυβιώτικης ενδυμασίας η οποία είναι μοναδική. Επίσης περιλαμβάνει πλούσιο αρχείο με παλιές φωτογραφίες, έντυπα και ντοκουμέντα και αρχείο των εκδηλώσεων του ΕΛΟΚ.

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΣΥΛΛΟΓΕΣ
Ενδιαφέρουσες λαογραφικές συλλογές με αντικείμενα, εργαλεία, φορεσιές, φωτογραφίες του τόπου υπάρχουν στο Δενδροχώρι και στο Μικρό Κεφαλόβρυσο.

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ

Εταιρεία Κλιάφα

Κέντρο Ιστορίας & Πολιτισμού

Ομήρου & Θεμιστοκλέους, Τηλ: 24310-27313, Fax: 24310-79101

Τα “Ψυγεία Κλιάφα” στη συμβολή των οδών Ομήρου & Θεμιστοκλέους υπήρξαν από το 1926 σημείο αναφοράς της πόλης των Τρικάλων. Χτισμένα σε μια έκταση 1740 τ.μ. με κτιριακές εγκαταστάσεις συνολικού εμβαδού 1500 τ.μ. στέγασαν επί δεκαετίες το εργοστάσιο αεριούχων ποτών, το παγοποιείο και τους ψυκτικούς θαλάμους.

Μετά το 1970, η τεχνολογική εξέλιξη επέβαλε τη σταδιακή μεταφορά των παραγωγικών δραστηριοτήτων της εταιρείας “Ψυγεία Θεοδ. Κλιάφα Α.Ε.” στο 3o χλμ. της οδού Τρικάλων – Λαρίσης. Το 1996 η διοίκηση της εταιρείας έλαβε την απόφαση να μετατρέψει το σύνολο των παλαιών της εγκαταστάσεων σε “Κέντρο Ιστορίας & Πολιτισμού”.

Στη μελέτη που εκπονήθηκε ελήφθη πρόνοια ώστε να διατηρηθούν, κατά το δυνατόν, τα αρχιτεκτονικά και μηχανολογικά στοιχεία της παλαιάς βιομηχανικής μονάδας με προσθήκες και τροποποιήσεις που της επιτρέπουν να ανταποκριθεί πλήρως στο νέο ρόλο.

Το “Κέντρο Ιστορίας & Πολιτισμού”, που ανήκει και διευθύνεται από της εταιρεία Κλιάφα, άρχισε να λειτουργεί από το Δεκέμβριο του 2003 και περιλαμβάνει:

Αίθουσα τοπικής ιστορίας Μέσα από σύντομα κείμενα, φωτογραφίες, χειρόγραφα και μικροαντικείμενα της καθημερινής ζωής ιστορείται η πρόσφατη ιστορία της πόλης και της ευρύτερης περιοχής. Αίθουσα εταιρείας Κλιάφα Μέσα από φωτογραφίες, σχεδιαγράμματα, επιστολές, διαφημίσεις αλλά και μικροσυσκευές ο επισκέπτης γνωρίζει την ιστορία της εταιρείας και τις συνθήκες εργασίας από το 1926 ως το 2003. Παραδοσιακό Τυπογραφείο

Στο χώρο δεσπόζει ένα μεγάλο πιεστήριο και οι κάσες με τα τυπογραφικά στοιχεία. Στους τοίχους αναρτημένα πρωτοσέλιδα τρικαλινών εφημερίδων, φωτογραφίες δημοσιογράφων και τυπογράφων και μια συλλογή από παρτιτούρες. Αίθουσα εκθέσεως συσκευασίας αεριούχων ποτών

Πρόκειται για μια έκθεση μοναδική στην Ελλάδα. Περιλαμβάνει μια πλούσια συλλογή από πώματα και ετικέτες μπουκαλιών από όλο τον κόσμο. Το παλαιό μηχανοστάσιο

Διατηρήθηκε όπως ακριβώς ήταν στη δεκαετία του 50 και λειτουργεί ως βιομηχανικό μουσείο. Αίθουσα πολλαπλών χρήσεων Πρόκειται για ένα όμορφο αισθητικά χώρο 120 θέσεων που διαθέτει όλα τα σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα και χρησιμοποιείται για πολιτιστικές εκδηλώσεις. Παιδική & Εφηβική Βιβλιοθήκη Σε ένα εντυπωσιακό χώρο, λόγω της πρωτότυπης διακόσμησης, λειτουργεί η βιβλιοθήκη του οργανισμού Παιδικών & Εφηβικών Βιβλιοθηκών όπου, κάθε απόγευμα, φιλοξενεί δεκάδες παιδιά και νέους. Διαθέτει έξι χιλιάδες επιλεγμένα βιβλία, ηλεκτρονικούς υπολογιστές και ένα μικρό αμφιθέατρο για προβολή διαφανειών και βίντεο. Αρχείο εφημερίδων Το Κέντρο διαθέτει σε μικροφίλμ αρχείο θεσσαλικών εφημερίδων από το 1883 ως το 1970 προσιτό στους μελετητές.

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ

ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Δ/ΝΣΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΔΗΜΟΥ ΤΡΙΚΚΑΙΩΝ

Δημοτική Βιβλιοθήκη Τρικκαίων

Γαριβάλδη 8, Τηλ: 24310 70759,

Περιλαμβάνει το αναγνωστήριο, το τμήμα δανεισμού, σπανίων-παλιών βιβλίων, παιδικό και βιβλιοδετημένο αρχείο τοπικών εφημερίδων καθώς και τμήμα τοπικών σπουδών και αριθμεί 25.000 αναγνώστες.

Στις άμεσες προοπτικές της είναι η λειτουργία ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης ενώ λειτουργεί ήδη ξενόγλωσσο τμήμα που έχει στο αρχείο του 2.500 τίτλους βιβλίων σε 14 γλώσσες.

Στο παιδικό τμήμα της Δ.Β. από 18/2/05 μια φορά κάθε εβδομάδα, πραγματοποιείται παιδευτικό-ψυχαγωγικό πρόγραμμα για παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας με αφήγηση παραμυθιού και δρώμενα. Το πρόγραμμα εφαρμόζεται και με τη συμμετοχή των μαθητών των εκπαιδευτικών τμημάτων του ΠΟΔΤ.

ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ (ΦΙΛΟΣ) ΤΡΙΚΑΛΩΝ

“ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΠΑΝ. & ΜΑΡΙΑΣ ΧΑΤΖΗΓΑΚΗ-Φ.Ι.ΛΟ.Σ.”

Ο Φ.Ι.ΛΟ.Σ. διατηρεί και λειτουργεί την πλούσια “Βιβλιοθήκη Παναγιώτη και Μαρίας Χατζηγάκη – Φ.Ι.ΛΟ.Σ.” (με 12.250 περίπου τόμους, θεσσαλικού κυρίως ενδιαφέροντος). Η βιβλιοθήκη αποτελεί σημαντικό ερευνητικό κέντρο, στην οποία καταφεύγουν πολλοί ερευνητές της τοπικής ιστορίας και μεταπτυχιακοί φοιτητές. Η Βιβλιοθήκη λειτουργεί κάθε απόγευμα (7-9) των εργασίμων ημερών με ευθύνη των μελών του Δ.Σ. filos-trikalon.blogspot.com τηλ.2431071679.

ΧΩΡΟΙ ΘΕΑΤΡΩΝ
Υπαίθριο Δημοτικό Θέατρο Τρικάλων
Βρίσκεται μέσα στον περίβολο του ιστορικού κάστρου των Τρικάλων

Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Τρικκαίων, αίθουσα πολλαπλών εκδηλώσεων.

Γαριβάλδη 8. τηλ. 24310 76613

Δημοτικό Θέατρο Τρικάλων
Μύλος Ματσόπουλου, Tηλ: 24310 20000

Επαγγελματική Σκηνή: Θεατρική σκηνή νέων καλλιτεχνών. Οι συντελεστές είναι νέοι επαγγελματίες-καλλιτέχνες ηλικίας 20-40 ετών και μέλη των οικείων επαγγελματικών και καλλιτεχνικών σωματείων. Συγκρότηση νέων πυρήνων και εργαστηρίων, για πιο ευέλικτη παραγωγή και διανομή του καλλιτεχνικού έργου. Συνεργασία και πραγματοποίηση συμπαραγωγών με θεατρικούς οργανισμούς νέων καλλιτεχνών της χώρας μας, κυρίως με σχήματα της περιφέρειας. Συναντήσεις Νέων Καλλιτεχνών. Οι Παραστάσεις πραγματοποιούνται στο χώρο του Μύλου Ματσόπουλου.

Λειτουργία Θεατρικών Εργαστηρίων

Παιδαγωγικό Εργαστήρι Θεάτρου:Το Παιδαγωγικό Εργαστήρι Θεάτρου απευθύνεται στους μαθητές. Στόχος του είναι η δημιουργική ευαισθητοποίηση των παιδιών στο χώρο των Τεχνών και του Θεάτρου. Λειτουργούν δύο τμήματα: α. Θεατρικής Έκφρασης και Δημιουργίας (για μαθητές του Δημοτικού Σχολείου) β. Θεατρικό Εργαστήρι (για μαθητές Γυμνασίου-Λυκείου)

Θεατρικό Εργαστήρι για νέους (18-35 ετών): Απευθύνεται σε νέους που θέλουν να γνωρίσουν την τέχνη του θεάτρου.
Οι διδακτικές ενότητες των εργαστηρίων: Κίνηση και Έκφραση (αυτοσχεδιασμοί, παντομίμα, σκηνική έκφραση) Λόγος και Έκφραση (δραματοποίηση) Θεατρική αγωγή (υποκριτική, θεατρική δράση)

Εκπαιδευτικά Προγράμματα – Σεμινάρια για Εκπαιδευτικούς: Πρόγραμμα “Το Θέατρο στην Εκπαίδευση”. Πρόκειται για ένα βιωματικό Θεατρικό Εργαστήριο – σεμινάριο για εκπαιδευτικούς που βασίζεται στον αυτοσχεδιασμό και το θεατρικό παιχνίδι και ερευνά τη θεατρικότητα κειμένων που περιέχονται στα σχολικά βιβλία. Το πρόγραμμα αναπτύσσεται σε μια βδομάδα και είχε τρεις άξονες: Ήχοι, ρυθμοί, ασκήσεις φαντασίας και επικοινωνίας Λόγος, χώρος, μύθος-θεατρική ανάγνωση κειμένων, διαμόρφωση σκηνικού χώρου Δραματοποίηση και θεατρική σύνθεση.

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Δ/ΝΣΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΗΜΟΥ ΤΡΙΚΚΑΙΩΝ
Λειτουργούν τα εξής τμήματα Δημοτική Βιβλιοθήκη, Δημοτικό Ωδείο, Δημοτική Φιλαρμονική, Δημοτική Χορωδία, Δημοτικό Χορευτικό Συγκρότημα, Δημοτικό Κουκλοθέατρο – Δημοτικό θέατρο Σκιών, Δημοτική Πινακοθήκη, Πινακοθήκη Θεοδώρου Μάρκελλου, Δημοτικό Λαογραφικό Μουσείο, Κέντρο Ελληνικής Μουσικής Τρικαλινών Δημιουργών, Δημοτικό Ιστορικό και Αθλητικό Μουσείο, Μουσείο Δημήτρη και Λέγκως Κατσικογιάννη, Τμήμα εκδόσεων. Οι δραστηριότητες των τμημάτων είναι πολύπλευρες και περιλαμβάνουν συνεργασίες με άλλους ομοειδείς φορείς σε τοπικό και σε πανελλήνιο επίπεδο. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά: Εκπαιδευτικά προγράμματα στη Δημοτική Βιβλιοθήκη και στο Δημοτικό Λαογραφικό Μουσείο, Συναυλίες της Δημοτικής Φιλαρμονικής και συμμετοχές σε φεστιβάλ, Εμφανίσεις της Δημοτικής Χορωδίας σε πανελλήνια και διεθνή φεστιβάλ, Παραστάσεις του Δημοτικού Χορευτικού Συγκροτήματος πλήθος εκδηλώσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, Παραστάσεις έργων κουκλοθέατρου και Καραγκιόζη από το Δημοτικό Κουκλοθέατρο και Δημοτικό Θέατρο Σκιών, Συναυλίες, ρεσιτάλ, και κοντσέρτα των μαθητών και των μουσικών σχημάτων του Δημοτικού Ωδείου, Συμμετοχές σε εκθέσεις, διαγωνισμούς και εικαστικά δρώμενα των μαθητών του Εργαστηρίου Τέχνης, Δράσεις που αναδεικνύουν την πλούσια αθλητική ιστορία των Τρικάλων στο Δημοτικό Ιστορικό Αθλητικό Μουσείου, Μουσικές εκδόσεις, μελέτες και ενημερωτικά έντυπα που αφορούν την ιστορία, την λαογραφία και τον πολιτισμό των Τρικάλων από το Τμήμα εκδόσεων. Σε τακτική βάση κατά την παρελθούσα περίοδο πραγματοποιήθηκαν: Από τη Δημοτική Βιβλιοθήκη τον Φεβρουάριο βράβευση των τακτικότερων αναγνωστών της Δημοτικής Βιβλιοθήκης και εκδηλώσεις για την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου και για την Παγκόσμια Ημέρα του Παιδιού. Από το Δημοτικό Λαογραφικό Μουσείο Διαγωνισμός «Λαζαρίνες, συμμετοχή στον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας των Μουσείων και χριστουγεννιάτικες λαογραφικές εκδηλώσεις για παιδιά. Από το Δημοτικό Χορευτικό Συγκρότημα λαογραφική εκδήλωση με διαφορετικό κάθε φορά θέμα. Από το Εργαστήρι Τέχνης Ετήσια Έκθεση Ζωγραφικής των μαθητών και Παντρικαλινός διαγωνισμός ζωγραφικής για Δημοτική Χορωδία Πανελλήνια Συνάντηση Χορωδιών (ανά διετία). Εορταστικές εκδηλώσεις για μαθητές Δημοτικού και Νηπιαγωγείο. Από τη την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, την Επέτειο του Πολυτεχνείου, την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων, την Αποκριά. Σημαντικό επίσης είναι και το θερινό πρόγραμμα εκδηλώσεων με παραστάσεις από ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ και άλλα θεατρικά σχήματα, συναυλίες μουσικών συγκροτημάτων και γνωστών ερμηνευτών, εκθέσεις κ.α..

ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ

Ξυλοπάροικο
Την ημέρα της Πρωτοχρονιάς ντύνονται απιδιά από το χωριό Καλικάντζαροι και Αγιοβασίληδες με κυπριά και κουδούνια στο λαιμό και στη μέση. Ξεκινούν από την εκκλησία μετά την λειτουργία περνούν από την πλατεία και γυρίζουν όλα τα σπίτια του χωριού γλεντώντας.

Το βράδυ της Αποκριάς ανάβουνε φωτιά στην πλατεία του χωριού όπου παιδιά ντυμένα καρναβάλια χορεύουν και γλεντούν γύρω από τη φωτιά μέχρι το πρωί. Προσφέρεται σε όλους άφθονο κρασί και λουκούμια σε όλο τον κόσμο.

Την Πρωτομαγιά το απόγευμα στο χώρο του θεάτρου πραγματοποιούνται θεατρικές και μουσικές εκδηλώσεις ενώ σε όλο τον κόσμο σερβίρετε πλαστός και ξυνόγαλα.

25 & 26 Ιουλίου στην πανήγυρη της Αγίας Παρασκευής πραγματοποιούνται ποικίλες εκδηλώσεις που περιλαμβάνουν θέατρο, μουσική, παραστάσεις χορευτικών και παραδοσιακό γλέντι για όλο τον κόσμο.

Την τελευταία Κυριακή του Ιουνίου ή την πρώτη Κυριακή του Ιουλίου γίνεται πανηγύρι στην εκκλησία του Αγ. Ραφαήλ για την επέτειο των εγκαινίων του ναού. Διανέμεται σε όλο τον κόσμο παραδοσιακό φαγητό σε καζάνι.

Μεγάλα Καλύβια
Την Πρωτοχρονιά, εορταστική εκδήλωση και γιορτή για τα παιδιά.

Τις απόκριες σε συνεργασία με τους συλλόγους αναβιώνει καρναβαλικά δρώμενα με επίκεντρο την αναπαράσταση του καραγκούνικου γάμου με σατυρικό χρώμα και τη συμμετοχή μικρών και μεγάλων. Προσφέρονται σαρακοστιανά φαγητά.

Στις θρησκευτικές πανηγύρεις των Αγ. Γεωργίου, Αγ. Κων/νου & Ελένης και Αγίων Αποστόλων παρασκευάζεται παραδοσιακό φαγητό σε καζάνια και διανέμεται στον κόσμο. Στην πανήγυρη της δε του ενοριακού ναού στις 21 Μαΐου πραγματοποιείται λαογραφική εκδήλωση με τη συμμετοχή πολιτιστικών & χορευτικών συλλόγων.

Φιλοξενεί κατά καιρούς σε συνεργασία με δημοτικούς και άλλους φορείς εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά και ποικίλες άλλες πολιτιστικές δραστηριότητες.

Μεγάλο Κεφαλόβρυσο
Την Καθαρή Δευτέρα εορταστική εκδήλωση όπου προσφέρονται φασολάδα, λαγάνες και κρασί.

23 Απριλίου πανηγύρι του ναού Αγίου Γεωργίου και προσφορά φαγητού.

21 Μαΐου εορτάζει ο ενοριακός ναός και πραγματοποιείται πανηγύρι με προσφορά φαγητού.

Στην εορτή της Αγίας Μαρίνας 17 Ιουλίου πραγματοποιούνται μουσική βραδιά και κεράσματα.

Στις εθνικές επετείους 28ης Οκτωβρίου και 25ης Μαρτίου πραγματοποιείται σχολική εορτή και κέρασμα μαθητών και καλεσμένων.

Στα Καραγεώργια που γίνονται εις μνήμη του αγνοουμένου στην Κύπρο το 1974 Αθανασίου Καραγεώργου, πραγματοποιούνται αθλητικές εκδηλώσεις δημοτικούς σχολείου, θεατρική και μουσική βραδιά.

Κεφαλόβρυσο
Πανηγύρι Αγίου Ευθυμίου (20 Ιανουαρίου).

Αποκριάτικες εκδηλώσει (παραδοσιακή φασολάδα).

Πανηγύρι Αγίου Γεωργίου ή Κυριακή του Πάσχα με εκδηλώσεις από το Λαογραφικό – Χορευτικό Όμιλο Κεφαλόβρυσου.

Κέντρο Λαογραφίας και Πολιτισμού «ΦΑΛΩΛΕΙΑ» (επίδειξη στην Κεντρική πλατεία).

Μουσική Σχολή Χρύσας Τσέργα-Γρηγορίου (επίδειξη στην Κεντρική πλατεία).

Θεατρική παράσταση (Δημοτικό Θέατρο Τρικάλων).

Εορτή της Παναγίας 15 Αυγούστου με χορευτικές εκδηλώσεις την θέση «ΜΠΑΤΖΙΟΣ» σε συνεργασία με τις Κοινότητες του πρώην Δήμου Φαλώρειας (παραδοσιακά παιχνίδια – χοροί κλπ.).

Πλάτανος
Κάθε Νοέμβριο τελούνται Πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις «Ντάσκεια -Ελευθέρια» .Οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται προς τιμήν του πρωταθλητή του Γυμναστικού Συλλόγου Τρικάλων και πρώτου πεσόντος στον πόλεμο του 1940 εφέδρου αξιωματικού Ελευθερίου Ντάσκα, ο οποίος καταγόταν από τον Πλάτανο.

Ράξα
Αποκριάτικες εκδηλώσεις (παραδοσιακή φασολάδα).

Πανηγύρι Αγίου Αθανασίου Ράξας (1η Μαΐου).

Πανηγύρι Αγίου Οικουμενίου Χαϊδεμένης (3η Μαΐου).

Παρέλαση Μορφωτικού Συλλόγου Ράξας (25η Μαρτίου & 28η Οκτωβρίου στην Κεντρική πλατεία).

Καλοκαιρινός χορός Ράξας – αντάμωμα Ραξιωτών ( 2η Παρασκευή του Ιουλίου).

Λαϊκή βραδιά για νέους (τέλη Αυγούστου).

Θεατρική παράσταση (Δημοτικό Θέατρο Τρικάλων.)

Μαραθωνοδρόμος. Αφετηρία Ράξα – Ρίζωμα –Πλάτανος – Χαϊδεμένη – τελικός Ράξα. Επίσκεψη 100 αθλητών από όλη την Ελλάδα.

Δενδροχώρι
Η μεγάλη αποκριάτικη εκδήλωση στο χωριό μας την Καθαρή Δευτέρα με παραδοσιακό φαγητό, κλαρίνα, χορευτικά, μασκαράδες κλπ.).

Η παιδική γιορτή την πρωτοχρονιά για τους μικρούς φίλους με Αι Βασίλη δώρα κλπ.

Αναβίωση εθίμου της Λαζαρίνας

Γιορτή της μητέρας σε μια προσπάθεια να τιμήσει το ρόλο της μητέρας.

Στις 7 Μαΐου γιορτάζει η εκκλησία του χωριού μας που τιμάει τον Άγιο Ιωάννη το Θεολόγο. Ο σύλλογος συμμετέχει ενεργά στην πραγματοποίηση του πανηγυριού του χωριού μας με κλαρίνα χορευτικά και παραδοσιακό φαγητό.

Η γιορτή των γερόντων.

Απογευματινό γυναικών.

Οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται από τον Εκπολιτιστικό Μορφωτικό Σύλλογο Δενδροχωρίου έχει «Το Θεμέλιο».

ΜΝΗΜΕΙΑ ΔΗΜΟΥ ΤΡΙΚΚΑΙΩΝ

Βυζαντινό κάστρο Τρικάλων
Στα βόρεια της πόλης των Τρικάλων βρίσκεται το βυζαντινό κάστρο, πάνω στον ακρότατο λόφο του ορεινού βραχίονα των Αντιχασίων, που πιθανότατα πρωτοκτίστηκε στην κλασική εποχή και επειδή υπέστη πολλές καταστροφές, ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός (6ος αιώνας), το ανακαίνισε εκ θεμελίων, όπως αναφέρει ο Προκόπιος στο «Περί κτισμάτων», κάνοντάς το ισχυρότερο. Σε χρυσόβουλο του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Γ’ Παλαιολόγου (α΄ μισό 14ου αι.) αναφέρεται, ότι κατείχε τη θέση της αρχαίας ακρόπολης και περιβαλλόταν από το τείχος της κλασικής εποχής. Το φρούριο επισκεύασαν πολλές φορές και οι Τούρκοι, αφού τα Τρίκαλα για αρκετό καιρό ήταν η διοικητική πρωτεύουσα της Θεσσαλίας στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας.

Όσον αφορά τώρα την δομή του φρουρίου αξίζει να αναφερθεί ότι:
Στο πρώτο διάζωμα λειτουργεί τουριστικό περίπτερο που κατασκευάστηκε στη δεκαετία του 1970 με θέα προς την πόλη, τη θεσσαλική πεδιάδα και την Πίνδο. Στην ανατολική πλευρά του δεύτερου διαζώματος, του κτιρίου, οι Τούρκοι είχαν τοποθετήσει, στα μέσα του 17ου αιώνος ένα μεγάλο ρολόι, η καμπάνα του οποίου ζύγιζε 650 περίπου κιλά, και έφερε την παρακάτω επιγραφή στα Τούρκικα : «έργο του Γιουσούφ Σενάϊ, κατοίκου φρουρίου, Τιρχάλα» και την χρονολογία : «ΑΧΜΗ» =1648, το οποίο αντικαταστάθηκε το 1936 με άλλο, ύψους 33 μέτρα, που βομβαρδίστηκε από τα γερμανικά αεροπλάνα του 1941. Πληροφορίες αναφέρουν, ότι δεξιά της πύλης του δεύτερου διαζώματος υπήρξε βυζαντινός ναός του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, καθώς επίσης και της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος του 13ου αιώνος (δεν υφίσταται σήμερα, η Υπηρεσία μας σκοπεύει να διεξάγει ανασκαφική έρευνα). Στο ίδιο διάζωμα υπάρχει υπαίθριο μεταγενέστερο θέατρο, όπου πραγματοποιούνται κάθε χρόνο ενδιαφέρουσες παραστάσεις και συναυλίες. Τέλος, στο τρίτο διάζωμα εντοπίζονται μικροί πυργίσκοι, οι οποίοι χρησιμοποιούνταν για αμυντικούς σκοπούς.

Παραδοσιακή Συνοικία «Βαρούσι»
Ξεχωριστή θέση στην πόλη των Τρικάλων έχει η παλιά και παραδοσιακή συνοικία «Βαρούσι» ή παλιά Τρίκαλα, η οποία εκτείνεται κατά μήκος της ανατολικής πλευράς του φρουρίου. Παλιότερα το Βαρούσι ήταν η αρχοντογειτονιά των Τρικάλων και κυρίως στην περίοδο 1900-1930. Ο όρος Βαρούσι είναι πλατιά διαδεδομένος από την εποχή της Τουρκοκρατίας, και σήμαινε «προάστιο» εκτός κέντρου. Το Βαρούσι διακρίνεται για τους στενούς του δρόμους, οι οποίοι είναι γνωστοί ως «στενά του Σακαφλιά» (σ.σ. τα στενά είναι στενοί διάδρομοι των φυλακών, όπου για πολλά χρόνια πέρασε τη ζωή του ο Σακαφλιάς) αλλά και για την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική που ακολουθούν οι κατοικίες. Κτίζονται στο διάστημα από τον 17ο έως και τον 19ο αι., με ξυλεία και καλαμωτές, σοβά ή πλίνθους στα διάκενα, σοβατισμένες και βαμμένες με διάφορα χρώματα. Είναι άξιο αναφοράς ότι στη συνοικία αυτή διατηρούνται οι παλιότερες εκκλησίες των Τρικάλων. Ο Σουηδός περιηγητής Μπγιέρνστωλ, που έρχεται στα Τρίκαλα, το 1779, συναντά επτά ναούς, ενώ ο Άγγλος Henry Holland που πέρασε το 1812 μετρά δέκα.

Ι. Ν. Αγ. Ιωάννου Προδρόμου
Μονόχωρος ναός άλλοτε κατάγραφος με τοιχογραφίες που επιγραφή αναφέρει ως έτος ιστόρησης το 1674. Από τις τοιχογραφίες διασώζεται μόνον η παράσταση της Κοίμησης της Θεοτόκου στη δυτική πλευρά. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ξυλόγλυπτο τέμπλο με εικόνες του 17ου αι.

Ι. Ν. Αγ. Δημητρίου
Μονόχωρος ναός με τοιχογραφίες του 17ου αι.

Ι. Ν. Αγ. Αναργύρων
Τρίκλιτη βασιλική με υπερυψωμένο το μεσαίο κλίτος εσωτερικά κατάγραφος με τοιχογραφίες του 1575.

Ι. Ν. Αγ. Ιωάννη Ελεήμονα & Παντελεήμονα
Μονόχωρος ναός, παρεκκλήσι της Παναγίας Φανερωμένης, που διασώζει τοιχογραφίες του 18ου αι.

Ι. Ν. Αγ. Στεφάνου
Ναός νεότερος που όμως κτίσθηκε στα θεμέλια ναού του 14ου αι. που κάηκε το 1881 και από τον οποίο έχουν διατηρηθεί ελάχιστα αρχιτεκτονικά μέλη.

Ι. Ν. Παναγίας Φανερωμένης
Τρίκλιτη βασιλική μεγάλων διαστάσεων με εστεγασμένη στοά που περιτρέχει τη νότια και δυτική πλευρά του ναού. Επιγραφές που χαράσσονται σε διάφορα σημεία του ναού αναφέρουν τα έτη 1849 και 1853.

Ι. Ν. Παναγίας Επισκέψεως
Τρίκλιτη βασιλική μεγάλων διαστάσεων με προσκτίσματα στη βόρεια, νότια και δυτική πλευρά, με έτος ανέγερσης το 1864 ή έναρξη και το 1877 το πέρας. Κοσμείται με περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο μεγάλων διαστάσεων που οι εικόνες χρονολογούνται στον 19ο αι.

Ι. Ν. Αγ. Παρασκευής
Τρίκλιτη βασιλική που κτίσθηκε στη θέση παλιότερου ναού το 1843. Κοσμείται με αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο μεγάλων διαστάσεων που φιλοτεχνήθηκε το 1845, ενώ οι εικόνες το 1852 από τους ζωγράφους Βασίλειο Γρεβενίτη και Μαργαρίτη Μακρυντζιώτη.

Μαυσωλείο Οσμαν Σαχ ή Κουρσούμ Τζαμί
Επί της εθνικής οδού Καρδίτσας – Τρικάλων και στα ΝΑ της πόλης διατηρείται το Μαυσωλείο του Οσμάν Σαχ γνωστό ως Κουρσούμ τζαμί. Το Κουρσούμ τζαμί είναι χαρακτηριστικό μνημείο λόγω της ανατολικής αρχιτεκτονικής και είναι ένα από τα ελάχιστα που απομένουν στην Ελλάδα. Κτίστηκε στα μέσα του 16ου αι. από τον πρωτομάστορα Σινάν πασά. Σύμφωνα με την παράδοση ο Τούρκος πρίγκιπας Οσμάν Σαχ, γιος του σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς (16ος αι.) βρέθηκε κυνηγημένος στα Τρίκαλα, αρρώστησε και επειδή έτυχε περίθαλψης από τους κατοίκους της πόλης, έκτισε ένα τζαμί, αυτό που σώζεται σήμερα, για ανάμνηση της σωτηρίας του.

Το Κουρσούμ τζαμί είναι ένα τετράγωνο κτίσμα, κτισμένο με ογκώδη ημισφαιρικό τρούλο, διαμ. 18μ. Μπροστά στην είσοδο του τεμένους υπάρχει στοά (revak), όπου έξι μονολιθικοί κίονες, με τη βοήθεια οξυκόρυφων τόξων που στηρίζουν πέντε χαμηλωμένους σφαιρικούς θόλους, ενώ στη ΒΔ γωνία σώζεται ο πανύψηλος μιναρές από τον οποίο λείπει η κωνική κορυφή.

Πολύ κοντά στο τζαμί, σώζεται ο τουρμπές του Οσμάν Σαχ, ένα κανονικό οκτάγωνο, στο εσωτερικό του οποίου εγγράφεται ο ημισφαιρικός τρούλος.

Οθωμανικό λουτρό Τρικάλων
Το οθωμανικό δίδυμο λουτρό που πρόσφατα αποκαλύφθηκε στο κεντρικό κτίριο των παλαιών φυλακών Τρικάλων ανήκει στα κτίσματα του Οσμάν Σαχ και κτίσθηκε από τον αρχιτέκτονα Σινά πασά στα μέσα του 16ου αι.

Άγιοι Απόστολοι

Ι. Ν. Αγ. Αποστόλων

Ο Ι. Ν. Αγ. Αποστόλων χρονολογείται στα 1892 και φέρει ξυλόγλυπτο τέμπλο, το οποίο πιθανότατα προέρχεται από παλαιότερο ναό.

Αγριελιά

Κάστρο
Σε απόσταση 5 χλμ. ΝΔ του χωριού Αγριελιά, κοντά στη θέση, όπου και ο παλιός οικισμός «Σμόλια», πάνω στην κορυφή «Τσέβρεχο» της οροσειράς των Αντιχασίων υψώνονται επιβλητικά τα ερείπια ενός αρχαίου κάστρου που έχει κτισθεί με ογκόλιθους κατά το ισόδομο σύστημα. Στην ΝΑ πλευρά του το κάστρο έχει ύψος πάνω από 5 μ., ενώ στη δυτική του άκρη ξεχωρίζει ένας από τους τετράγωνους πύργους του. Μέσα στον περίβολο του κάστρου διακρίνονται από μακριά τα ερείπια του τουρκικού μεθοριακού φυλακίου που ήταν σε λειτουργία από το 1881-1912.

Αγριελιά
Ι. Ν. Αγ. Δημητρίου
Ο Ι. Ν. Αγ. Δημητρίου χρονολογείται στα 1872.

Αγριελιά

Μονότοξο γεφύρι στη θέση «Γκιοφύρια» μεταξύ των οικισμών Αγριελιάς και Λιοπράσου που χρονολογείται στον 18ο αι.

Αρδάνι
Ι. Ν. Κοιμήσεως Θ/κου
Ο Ι. Ν. Κοιμήσεως Θ/κου χρονολογείται στον 16ο – 17ο αι. και βρίσκεται στη θέση, όπου πιθανολογείται, ότι βρισκόταν ο παλαιός οικισμός Βυλοτά. Εσωτερικά διασώζει αποσπασματικά στο ιερό τοιχογραφίες.

Αρδάνι
Ι. Ν. Αγ. Νικολάου
Ο Ι. Ν. Αγ. Νικολάου χρονολογείται τον 16ο – 17ο αι. και βρίσκεται στη θέση, όπου πιθανολογείται, ότι βρισκόταν ο παλαιός οικισμός Βυλοτά. Εσωτερικά διασώζει αποσπασματικά στο ιερό τοιχογραφίες.

Αρδάνι
Ι. Ν. Αγ. Κων/νου και Ελένης
Ο Ι. Ν. Κων/νου και Ελένης χρονολογείται στα 1819 και βρίσκεται στο κέντρο του οικισμού.

Ελληνόκαστρο


Βυζαντινό κάστρο

Δυτικά του χωριού Ελληνοκάστρου βρίσκεται το βυζαντινό κάστρο κτισμένο στη θέση παλαιότερου, τραπεζόσχημο με περίμετρο 500 μ. περίπου. Σήμερα σώζεται μεγάλο τμήμα της νότιας πλευράς του τείχους και ένα μικρότερο τμήμα στα βορειοανατολικά.

Καρυές
Ι. Ν. Αγ. Αθανασίου
Ο Ι. Ν. Αγ. Αθανασίου χρονολογείται στα 1807 και ανακαινίσθηκε στα 1889, όπως μαρτυρεί επιγραφή στο εξωτερικό τμήμα του ιερού. Εσωτερικά διασώζει αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο που φιλοτεχνήθηκε το 1893 και δεσποτικό θρόνο του 1909.

Φλαμούλι
Ι. Ν. Αγ. Παρασκευής
Ο Ι. Ν. Αγ. Παρασκευής χρονολογείται στα 1812. Εσωτερικά διασώζει σπουδαίο τοιχογραφικό διάκοσμο του 1817, έργο των Χιοναδιτών ζωγράφων Γεώργιο και Γεώργιο, καθώς και αξιόλογο τέμπλο.

Μεγάλο Κεφαλόβρυσο
Ι. Ν. Αγ. Γεωργίου
Ο Ι. Ν. Αγ. Γεωργίου χρονολογείται στα 1741. Εσωτερικά δεν διασώζει τοιχογραφικό διάκοσμο, διασώζει όμως αξιόλογες φορητές εικόνες.

Μεγάλο Κεφαλόβρυσο

Ι. Ν. Αγ. Κων/νου και Ελένης
Ο Ι. Ν. Αγ. Κων/νου και Ελένης χρονολογείται στα 1804. Κτίστηκε με δαπάνη της Κυρά Βασιλικής, συζύγου του Αλή πασά. Εσωτερικά διασώζει σπουδαίο τοιχογραφικό διάκοσμο, έργο του Ζωγράφου Νικόλαου Γρεβενίτη που χρονολογείται στα 1883.

Μεγαλοχώρι
Ι. Ν. Αγ. Νικολάου

Πρόκειται για μικρό μονόχωρο ναό με μεταγενέστερο νάρθηκα στη δυτική πλευρά. Εσωτερικά διασώζει τοιχογραφίες που χρονολογούνται στα 1567/8.

Παλαιόπυργος
Ι. Μ. Ζαβλαντίων (13ος αι.)
Βόρεια της κοινότητας Παλαιοπύργου υφίσταται η Ι. Μ. Αγίου Αχιλλείου, από την οποία σήμερα σώζεται το καθολικό και τμηματικά ο φρουριακού τύπου, περίβολος. Επρόκειτο για μονή με μεγάλη δραστηριότητα, αφού αναφέρεται συχνά σε έγγραφα και χρυσόβουλα του 14ου αι. ως Ι. Μ. Ζαβλαντίων. Το καθολικό είναι μονόχωρο κτίσμα, μικρό και χαμηλό που δέχθηκε πολλές κακότεχνες επεμβάσεις, διασώζει αποσπασματικά τοιχογραφίες στο ιερό πιθανότατα του 15ου αι.

Παλαιόπυργος
I. M. Κορπόβου ( 17ος αι.)
Η Ι. Μ. Κοιμήσεως Θ/κου, βρίσκεται 15 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της πόλεως των Τρικάλων στο χωριό Κόρμποβο και στο χείλος μικρού κρημνώδους βράχου. Η μονή αρχικά είχε χτισθεί στο γκρεμό κάτω ακριβώς από την σημερινή, που αναφέρεται σε χρυσόβουλλο του 1336 ως μετόχι της μεγάλης τότε μονής Ζαβλαντίων. Το παλιό καθολικό αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος είναι μονόχωρος τρίκογχος ναός εσωτερικά κατάγραφος με τοιχογραφίες του 1650.
Το σημερινό καθολικό αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, ναός αθωνίτικου τύπου, σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο που κτίσθηκε στα 1809 με ξυλόγλυπτο τέμπλο του 1838.

Πλάτανος
Ι. Ν. Εισοδίων Θ/κου
Ο Ι. Ν. Εισοδίων της Θ/κου χρονολογείται στον 16ο αι. Πρόκειται για μικρό μονόχωρο ναό που εσωτερικά διέσωζε αξιόλογο τοιχογραφικό διάκοσμο, ο οποίος διασώζεται αποσπασματικά.

Πλάτανος
Ι. Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών
Πρόκειται για μονόχωρο ναό που χρονολογείται στα 1608 με ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες.

Πλάτανος
Ι. Ν. Αγ. Δημητρίου
Πρόκειται για μονόχωρο ναό που εσωτερικά διασώζει αξιόλογο τοιχογραφικό διάκοσμο, έργο του ζωγράφου Κωνσταντή και Δημητρίου που τοποθετείται στα 1765.

Πλάτανος
Ι. Ν. Αγ. Νικολάου
Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική με τρούλο που χρονολογείται στα 1800. Εσωτερικά διασώζει σπουδαίο τοιχογραφικό διάκοσμο, καθώς και αξιόλογο τέμπλο.

Ράξα
Ι. Ν. Αγ. Αθανασίου
Ο Ι. Ν. Αγ. Αθανασίου χρονολογείται στα 1877. Πρόκειται για τρίκλιτη Βασιλική με τρούλο.

Ριζαριό
Ι. Ν. Αγ. Γεωργίου
Πρόκειται για σταυρεπίστεγο ναό με τρουλοκαμάρα που χρονολογείται στα 1810. Εσωτερικά είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες του 1870.

Ρίζωμα
Ι. Ν. Κοιμήσεως Θ/κου
Σήμερα διασώζεται μόνο το καθολικό, ναός μονόχωρος καμαροσκεπής με τρούλο και μεταγενέστερη στοά στη δυτική πλευρά. Ο ναός εσωτερικά είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες του 17ου αι.

Σωτήρα
Ι. Ν. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος
Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική με υπερυψωμένο το μεσαίο κλίτος, τρίπλευρη κόγχη στην ανατολική πλευρά και στοά στη δυτική. Εσωτερικά ο ναός είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες που δεν διασώζονται σε καλή κατάσταση.

Πρόδρομος
Ι. Ν. Αγ. Ιωάννη Προδρόμου
Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική που χρονολογείται στον 18ο αι.

Μεγάλα Καλύβια
Ι. Ν. Αγ. Νικολάου
Ο Ι. Ν. Αγ. Νικολάου χρονολογείται στα 1811.

Σπαθάδες
Ι. Ν. Αγ. Νικολάου
Μονόχωρος δρομικός ναός που εσωτερικά διασώζει τοιχογραφίες του 18ου αι.

Πηγή:

Τα υπ’ αριθμ. 3425/5.07.2012 & 23293/30.04.2014 έγγραφα του Δήμου Τρικκαίων.

Το υπ’ αριθμ. 3416/5.07.2012 έγγραφο της 19ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.